Polska i Słowenia zacieśniają współpracę. Państwa łączy wiele więcej niż cel klimatyczny UE

Wizyta Prezydenta Andrzeja Dudy miała miejsce w wyjątkowym czasie dla obu krajów, gdyż obchodzą one dwudziestolecie przystąpienia do Unii Europejskiej, co przyniosło niezmierną korzyść dla ich rozwoju. Dodatkowo w bieżącym roku Słowenia obchodzi także dwudziestą rocznicę przystąpienia do Sojuszu Północnoatlantyckiego. W związku z niepewną sytuacją na arenie międzynarodowej i ryzykiem ataku ze strony Rosji, jednym z głównych tematów rozmów były kwestie podniesienia poziomu wydatków państw NATO do poziomu 3 proc. PKB.

Drugiego dnia wizyty na zamku w Brod odbyła się wspólna konferencja prezydentów obu państw. Prezydent Słowenii, Natasza Pirc Musar, podkreśliła, że rozmowy dotyczyły bezpieczeństwa w Europie i na świecie. Strony omówiły konflikt na Bliskim Wschodzie oraz zadeklarowały kontynuację wsparcia dla walczącej Ukrainy.

Polska i Słowenia będą nadal wspierać Ukrainę w ramach europejskiej misji EUMAM, zaś Słowenia po zakończeniu wojny będzie aktywnie pomagać w rozminowywaniu kraju oraz zapewni pomoc psychospołeczną jej mieszkańcom.

Jesteśmy świadomi, że Ukraina będzie potrzebować naszego wsparcia jeszcze długo po tym, jak ucichnie na niej broń.
zadeklarowała Natasza Pirc Musar

Prezydent Słowenii dostrzega także duże możliwości rozwoju w obszarze klastra motoryzacyjnego. „Polska odznacza się silną obecnością w przemyśle motoryzacyjnym. Słoweńskie firmy współpracują zarówno z polskimi, jak i niemieckimi przedsiębiorstwami i zamierzamy omówić potencjał dalszej współpracy w sektorze” – powiedziała. „Jesteśmy również aktywnie zaangażowani w ramach inicjatywy Trójmorza oraz Grupy V4+, gdzie widzimy dodatkowe możliwości współpracy gospodarczej” – dodała.

Prezydencka wizyta wiąże się również z prezydencją Polski w Radzie Unii Europejskiej w przyszłym roku. „Cieszę się, że Polska popiera rozszerzenie UE o kraje Bałkanów Zachodnich, w tym Bośnię i Hercegowinę oraz oczekujemy, że Rada Unii Europejskiej udzieli zielonego światła dla rozpoczęcia rozmów akcesyjnych” – powiedziała Musar.

Prezydent Duda zapewnił, że „między Polską a Słowenią nie istnieją żadne istotne sporne kwestie”. Strony omawiały działania, jakie NATO może podjąć w celu skutecznego wsparcia Ukrainy w obronie przed rosyjską agresją. Wspomniano także o „bardzo istotnych rozmowach w kontekście relacji sojuszniczych” zwłaszcza w kontekście zbliżającego się szczytu NATO w Waszyngtonie. Prezydent Duda wyraził nadzieję, że szczyt przyniesie decyzje, które umocnią bezpieczeństwo wschodniej części Europy.

„Nie ma żadnych wątpliwości co do odrodzenia się rosyjskich ambicji imperialnych, które są widoczne w agresji na Ukrainę. Pytanie brzmi, jak się obronić przed ewentualnymi zakusami imperialnymi Rosji i jak powinniśmy budować nasz potencjał odstraszania, aby był wystarczający do zatrzymania każdego potencjalnego przeciwnika” – powiedział prezydent. W związku z rosnącym ryzykiem ze strony Rosji, Andrzej Duda zaproponował podniesienie poziomu wydatków na obronność w ramach Sojuszu Północnoatlantyckiego do trzech procent. Jak dodał, chciałbym, aby propozycja ta była dyskutowana także podczas zbliżającego się szczytu NATO w Waszyngtonie.

Podczas sesji pytań dziennikarskich prezydenci odpowiedział na pytanie czy tematy związane z rolnictwem oraz postulaty, jakie rolnicy zgłaszają w całej Unii Europejskiej, były także przedmiotem dyskusji między stronami.

Prezydent Mustar stwierdziła, że należy poważnie potraktować postulaty rolników. Jak uważa, rolnicy zarówno z Ukrainy, jak i Polski powinni mieć zapewnione równorzędne warunki, jednak obecnie lepiej prosperują ukraińscy rolnicy, dlatego konieczne będzie więc przeprowadzenie dyskusji na temat wsparcia dla sektora rolnictwa, zwłaszcza pod względem subwencji. „Chciałbym podkreślić, że być może w Słowenii nie dostrzegamy tak wyraźnie, jak istotne jest rolnictwo w kontekście zmian klimatycznych. Rolnicy będą musieli dostosować się do tych zmian” – dodała.

Prezydent Duda podkreślił, że Polska jest krajem samowystarczalnym pod względem żywnościowym, co stali się mieszkańcy świadomi w trakcie pandemii koronawirusa. Wskazał również, że kryzysową sytuację pogłębiło m.in. otwarcie granic na import żywności z Ukrainy. Zaznaczył, że decyzje dotyczące produktów rolniczych z Ukrainy były podejmowane gwałtownie i wymagają ponownego rozważenia. „Problem ten powstał na poziomie regulacji europejskich i na poziomie regulacji europejskich musi być rozwiązany” – podkreślił. Ponadto zaznaczył, że należy także skoncentrować się na szczeblu europejskim wokół kwesti związanych z Zielonym Ładem.

Po konferencji prezydent udał się do Lublany, by spotkać się m.in. z premierem Słowenii Robertem Golobem, a także z przewodniczącą Zgromadzenia Państwowego Urška Klakočar Zupančičoraz przewodniczącym Rady Państwowej Słowenii Marko Lotriciem.

Ostatniego dnia prezydent Andrzej Duda przyjechał do Planicy, gdzie odbywało się polsko-słoweńskie forum biznesowe. Podczas inauguracji wydrążenia podkreślił, że Słowenia jest ważnym partnerem handlowym Polski i doskonałym rynkiem dla polskich produktów. Zaznaczył, że Polska widzi duży potencjał rozwoju wzajemnych relacji, szczególnie w sektorze ICT, cyberbezpieczeństwa, logistyki oraz transportu.

Prezydent zwrócił także uwagę na inne obszary współpracy, takie jak działania dotyczące transformacji energetycznej oraz ochrony klimatu. Wyraził przekonanie, że wspólne projekty badawcze m.in. na płaszczyźnie Net Zero pomiędzy Polską a Słowenią przyniosą wymierne korzyści obu stronom.

Tego dnia miało miejsce także odznaczenie słoweńskiego skoczka Anže Laniska Złotym Krzyżem Zasługi za postawę fair play wobec Dawida Kubackiego oraz okazane wsparcie pod koniec zeszłego sezonu.